Polis saldırısının ardından protestolar Sri Lanka’ya yayıldı
Ülkenin on yıllardır yaşadığı en kötü ekonomik krize karşı yaygın protestolar devam ederken, polisin bir göstericiyi vurup öldürmesinden bir gün sonra, Çarşamba günü binlerce kişi Sri Lanka’da sokaklara döküldü.
Protestocular, ateş açmaya, artan akaryakıt fiyatlarına ve hükümetin derinleşen ekonomik sorunları çözmedeki başarısızlığına karşı gösteri yaparken ülkenin birçok yerinde ana yolları trafiğe kapatmak için araçlar kullandılar. Saldırı, haftalarca süren protestolar sırasında Sri Lanka güvenlik güçleri tarafından ilk kez gerçekleşti.
Saldırı Salı günü ticari başkent Kolombo’nun 90 kilometre (55 mil) kuzeydoğusundaki Rambukkana’da meydana geldi. Protestocularla çıkan çatışmaların ardından on beş polis memuru da hafif yaralı olarak hastaneye kaldırıldı. Polis, göstericilerin demiryollarını ve yolları kapattığını ve polisin dağılma uyarılarını dikkate almadığını söyledi. Polis ayrıca protestocuların kendilerine taş attığını söyledi.
Sri Lanka Başbakanı Mahinda Rajapaksa, polisin hükümet karşıtı protestocularla ekonomik kriz nedeniyle haftalarca süren sivil ayaklanmaların ilk ölümüne yol açan çatışmaları gerektiği gibi soruşturmasını beklediğini söyledi.
Rajapaksa, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Rambukkana’daki trajediden sonra derin bir üzüntü duydum” dedi. “Sıkı ve tarafsız bir soruşturma yürütüleceğine dair tüm güvenim var.”
Rambukkana sokaklarda minimum güvenlikle sakindi. Dört kişilik bir adli tıp ekibi, çatışmanın yaşandığı demiryolu geçidinin çevresini taradı. Polis ayrıca, küçük, tozlu, kanlı bir alan da dahil olmak üzere, şiddetin de alevlendiği bir benzin istasyonunun bir bölümünü kordon altına aldı. Kayalar, mühimmat kovanları ve kullanılmış göz yaşartıcı gaz kutuları etrafa saçıldı.
Bölge sakinleri ve bir hükümet bakanı Çarşamba günü yaptığı açıklamada, protestocuların bir demiryolu hattını bloke etmesi ve onu geçmeye çalışan bir yakıt tankerini durdurmasının ardından ateş açıldığını söyledi.
Kamu güvenliği bakanı Prasanna Ranatunga parlamentoya, ateşin protestocuların tankeri ateşe vermeye çalışması sonrasında gerçekleştiğini söyledi.
“Polis yasalara göre hareket etti” dedi. “Bu çekim, polisin durumu kontrol altına almak için elinden gelen her şeyi yapmasından sonra oldu. Çok sayıda soruşturma yürüteceğiz.”
Sri Lanka, bu yıl geri ödenmesi gereken toplam 25 milyar dolarlık dış borcunun yaklaşık 7 milyar doları ile iflasın eşiğinde. Ciddi bir döviz kıtlığı, ülkenin ithal malları satın almak için parası olmadığı anlamına gelir.
ABD Büyükelçisi Julie Chung ve BM Mukim Koordinatörü Hanaa Singer-Hamdy, her taraftan itidal çağrısında bulundu ve yetkilileri, halkın barışçıl protesto hakkını güvence altına almaya çağırdı. Chung ayrıca çekim için bağımsız bir soruşturma çağrısında bulundu.
Sri Lankalılar, gıda, pişirme gazı, yakıt ve ilaç gibi temel ihtiyaç maddelerinin aylarca yokluğuna katlandı ve mevcut çok sınırlı stokları satın almak için saatlerce sıraya girdi. Akaryakıt fiyatları son aylarda birkaç kez arttı, bu da nakliye maliyetlerinde ve diğer temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarında keskin artışlara neden oldu. Bu haftanın başlarında başka bir artış turu vardı.
Binlerce protestocu, ekonomik krizden onu sorumlu tutarak, Çarşamba günü 12. gününde cumhurbaşkanlığı ofisinin girişini işgal etmeye devam etti.
Başbakanın kardeşi olan Cumhurbaşkanı Gotabaya Rajapaksa, 2019’da seçilmesinin ardından gücü cumhurbaşkanlığında topladı.
Rajapaksa kardeşler, anayasa değiştirilse bile, her iki göreve de sahip olduklarından, iktidardaki hâkimiyetlerini sürdürmeleri muhtemeldir.
Hem cumhurbaşkanı hem de başbakan istifa etmeyi reddetti ve bu da siyasi bir çıkmaza yol açtı. Muhalefet partileri cumhurbaşkanının birlik hükümeti önerisini reddettiler, ancak Parlamento’da çoğunluğu bir araya getirip yeni bir hükümet kuramadılar.
Pazartesi günü yapılan bir Kabine değişikliğinde, cumhurbaşkanı birçok yeni yüz atadı ve ailesinin gücünden vazgeçmeden protestocuları memnun etmek için açık bir şekilde Kabine ve Kabine dışı görevlerde bulunan dört aile üyesini dışarıda bıraktı.
