Gazprom Dost Olmayan Ülkelere Gaz Sevkiyatını Durdurdu

Mart 2021’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rus gazı ithal eden ve Rus hükümeti tarafından “düşmanca” kabul edilen ülkeler için ödeme koşullarını değiştiren bir kararname imzaladı. Yeni şartlara göre, bu ülkeler Rus gazı için dolar veya avro gibi yabancı para birimleri yerine ruble olarak ödeme yapmak zorunda kalacak.

Para birimi değiştirme ihtiyacı ve ruble değerindeki potansiyel dalgalanmalar nedeniyle bu ithalatın maliyetini muhtemelen artıracağından, kararın Rusya’dan gaz ithalatına bel bağlayan ülkeler için önemli etkileri var. Rus enerji şirketi Gazprom, ruble ödemediği gerekçesiyle Polonya, Bulgaristan, Finlandiya, Hollanda ve bazı Avrupa şirketlerine doğal gaz sevkiyatını durdurduğu için bu ülkelere gaz akışını da bozabilir.

Kararname ayrıca Rus gazı satın alan ülkelerin ödemelerin yapılması gereken Gazprombank’ta bir hesap açmasını gerektiriyor. Ancak bu ödemeler yapıldıktan sonra fonlar Moskova Borsası’nda rubleye çevrilecek. Bu, “düşman olmayan” ülkeler tarafından borçların geri ödenmesinin, Rus gaz sevkiyatlarının yeniden başlamasıyla sonuçlanmayacağı anlamına gelir.

Ruble cinsinden ödeme zorunluluğu kararı, Rusya’nın ABD dolarının küresel enerji piyasalarındaki hakimiyetini baltalama girişimi olarak görüldüğü için bazı çevrelerden eleştirilerle karşılandı. Aynı zamanda Rusya’ya yaptırım uygulayan Batılı ülkelerin Rus gazına erişimini zorlaştıran ve maliyetli hale getiren bu ülkelere karşı bir misilleme olarak da görülebilir.

Genel olarak, Rusya’dan ithal edilen gaz için ruble cinsinden ödeme yapılmasını zorunlu kılma kararının, maliyetleri artırabileceği ve gaz akışını bozabileceği için, bu ithalata güvenen ülkeler üzerinde önemli bir etkisi olması muhtemeldir. Aynı zamanda küresel enerji piyasası ve ABD dolarının uluslararası ticaretteki rolü için daha geniş etkileri vardır.