Köy Enstitülerinin Kapatılması
Köy enstitüleri, biraz da çok partili sürece geçişin acemiliği ve siyasal yararcılığın etkisiyle, daha evrim sürecini bile tamamlayamadan yıpratıldı. Bu kurumlar, 1946’dan sonra özgün yapılarından uzaklaşmaya başladı. 27 Kasım 1947’de, köy enstitülerinin “beyni” sayılan Yüksek Köy Enstitüsü kapatıldı. 1950’de kız ve erkek öğrenciler ayrı enstitülerde toplandı. Az sayıda olan kızlar İzmir-Kızılçullu da toplandı. [...]
Öğrencilerin Eğitime ve Yönetime Katılımı
Köy enstitüsü eğitim anlayışını başka kurumlardan ayıran çok önemli bir özellik de öğrenci katılımıdır. Öğrenci hem ders gibi sınırlı etkinliklerde, hem tarım iş ve üretim etkinliklerinde, hem de kurumun yönetiminde katılımcıdır. Enstitülerde eğitime ve yönetime katılım, hem bir yetki hem de bir ödevdir. Öğrenci, derslerde pasif bir dinleyici değil, söze karışan, [...]
Enstitülerin Ekonomik Kaynakları
Köy enstitüleri, ülke kaynaklarını yutan İkinci Dünya Savaşı yıllarında kuruldu. Hem bundan ötürü hem de uyguladığı üretici eğitimin gereği olarak öğrenciler; öğretmen ve usta öğreticilerin rehberliğinde, kullanacakları binaların yapımı dahil, birçok işi kendileri yaptılar. Enstitülere ayrılan bin-altı bin dönüm tarım arazisi işlendi ve buralardan elde edilen ürün döner sermaye yoluyla enstitülerin giderlerine harcandı. [...]
Amaç ve Gerekçe
17 Nisan 1940’ta kabul edilen 2803 sayılı Köy Enstitüleri Kanunu, “Köy öğretmeni ve köye yarayan diğer meslek erbabını yetiştirmek üzere ziraat işlerine elverişli arazisi bulunan yerlerde Maarif Vekilliğince [Milli Eğitim Bakanlığınca] köy enstitüleri açılır” der (m.1). Yine bu yasaya göre, “Köy enstitülerinden mezun öğretmenler, tayin edildikleri köylerin her türlü öğretim ve eğitim işlerini [...]
Bize yıllar yılı takıldılar: “Tonguç’u, Yücel’i neden bu kadar büyütüyorsunuz? Köy enstitülerini neden abartıyorsunuz?†diye.
Aslında bu soruların kısa yanıtları da var: Bu büyük insanlar bizi yok olmaktan kurtardı; kurdukları Enstitüler gözümüzü açtı.
Kuşkusuz ülkemizde de, dünyanın başka yerlerinde de yoksul insanları kurtarmaya çalışıp belli ölçüde başarı elde eden başka önderler de olmuştur. Tonguç’un onlardan önemli bir [...]
